Türkiye yeni termik santral yapmamalı

Adana Hunutlu’da yapılmak istenen termik santral projesinden vazgeçilmesini isteyen Ekosfer Derneği, Türkiye’nin enerjide gereken dönüşümü hayata geçirmesi için artık termik santral yapmaması gerektiğini söyledi.

2019 yılında elektrik üretiminin yüzde 40’a yakınını kömürden sağlayan Türkiye’de hava kirleniyor; sel, hortum, kuraklık gibi iklim krizi kaynaklı aşırı hava olaylarının sayısı ve şiddeti artıyor. Adana’nın Yumurtalık ilçesinde yapılmak istenen dev ithal kömür santrali de bu sorunları büyütecek. Çin bankalarından destek alan ve Çinli bir ortağı bulanan Hunutlu Termik Santralı faaliyete geçerse, çalıştığı süre boyunca Adana’da 2 bin kişinin daha hava kirliliği nedeniyle erken ölümüne neden olacak[1]. Kömür yakılmasıyla atmosfere bırakılacak seragazları da iklim krizini körükleyecek.

İklim krizi nedeniyle birçok ülkede kömür santrallerinin kapatıldığını ya da kömürden çıkış planlarının hızla hayata geçirildiğini söyleyen Ekosfer Derneği, Türkiye’de ekonomik krizler ve koronavirüs (Covid-19) salgınıyla birlikte azalan elektrik tüketimi ve elektrik üretme kapasitesindeki fazlalığa dikkat çekiyor. Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Özgür Gürbüz, kömürden daha ucuza elektrik üreten yenilenebilir enerji kaynaklarına ve enerji verimliliğine önem verilmesi halinde Türkiye’nin enerjide çağın gerisinde kalan üretim biçimlerini terk edebileceğini söylüyor.

Türkiye’nin kurulu gücünün 92 bin megavata yaklaştığını, en yüksek (puant) talebin ise bu rakamın neredeyse yarısında seyrettiğini belirten Özgür Gürbüz, “Kurulu birçok santralın tam kapasiteyle çalışmadığı hatta teşviklerle ayakta durduğu bir dönemdeyiz. Türkiye yeni santral yapmadan elektrik ihtiyacını rahatlıkla karşılayabilecek bir kapasiteye sahip. Bu plansız gelişmeyi avantaja çevirmek mümkün. Yeni termik santral yapmadan, nükleer gibi bir belaya bulaşmadan, enerji verimliliğini ve yenilenebilir enerji kaynaklarını devreye sokarak bir enerji dönüşümü gerçekleştirebiliriz. Bu da hem Türkiye’nin havasını temizler hem de istihdam yaratarak ekonomiye katkı sağlar. Adana’daki ithal kömürle çalışacak santraldan vazgeçerek ilk adımı atabiliriz” açıklamasını yaptı.

Adana’da kurulmak istenen 1320 megavatlık dev kömür santralinin, firmanın verdiği bilgilere göre inşaat bittikten sonra sadece 500 kişiye iş sağlayacağının da altını çizen Gürbüz: “En mütevazi araştırmalara[2] göre Adana’da kömür yerine güneş santralı kurulsa yaklaşık 7 kat daha fazla kişiye iş sağlanabilir. Güneş panellerinin imalatı da Türkiye’de yapılırsa bu 11 kata kadar çıkabilir. Hem işsizlik sorununa çözüm üretir hem de ithal kömüre para vermemiş, sağlığımızı riske atmamış oluruz” dedi. “Hesap ortada diyen Gürbüz, “Hunutlu santrali bir an önce iptal edilmeli ve termik santral yapımı tüm Türkiye’de yasaklanmalı. Var olan kömür santrallerinin kapatılması için de kademeli bir kömürden çıkış planı acilen hazırlanmalı” talebinde bulundu.

[1] Çalışmayı Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) ile Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (Centre for Research on Energy and Clean Air – CREA) yaptı.
[2] Investment in renewable energy generates jobs. Supply of skilled workforce needs to catch up. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/—ed_emp/—ifp_skills/documents/publication/wcms_168354.pdf